Kilka słów o wietnamskiej wiośnie - czyli wietnamskiej gałęzi Wing Chun Kung-fu

Skąd się wywodzi Vĩnh Xuân i jakie są jej założenia? Po długiej przerwie zapraszam Was do przeczytania artykułu o jednej z wietnamskich sztuk walki. Jego autorem jest Paweł Xiaolong Załęski - praktyk sztuk walki, wielki pasjonat Azji, a zwłaszcza tego, co związane z Chinami i Wietnamem. 

Việt Nam - Vĩnh Xuân Nội Gia Quyền

Początki systemu

Wing Chun Quan 咏春 (wietnamskie Vĩnh Xuân) narodziło się w Chinach. Powstało około 400 lat temu, a jego prekursorką była buddyjska mniszka o imieniu Ng Mui. Wing Chun po chińsku oznacza „wieczna/piękna wiosna” i jest to jedyny znany powszechnie styl walki stworzony/opracowany przez kobietę. 

Początki systemu sięgają klasztoru Shaolin i czasów walk z Mandżurami. Zgodnie z linią przekazu Ng Mui przekazywała swoją wiedzę młodej dziewczynie - Yim Wing Chun, która znacznie rozwinęła nauki swojej mistrzyni i opracowała system samoobrony bardziej praktyczny dla kobiet – niewymagający dużej tężyzny fizycznej.

Kolejne generacje mistrzów wzbogaciły system o praktykę ćwiczeń z długim kijem (ok. 2-metrowej długości – zwany „smoczym ogonem”) i krótkich, jednosiecznych mieczy motylkowych („bart cham dao”) do złudzenia przypominających skrzydła motyla.Do połowy XIX wieku technika tego stylu była utajniona i przekazywana tylko najlepszym uczniom.

Największym znanym historycznie mistrzem Wing Chun był lekarz Jan Leung żyjący w południowych Chinach. Miał on kilku uczniów z pośród których należy wyróżnić Chan Wah Shun’a. Chan Wah Shun na krótko przed swoją śmiercią przyjął swojego ostatniego ucznia - Yip Man’a. Mistrz Yip w wieku 56 lat został spadkobiercą stylu i rozpoczął nauczanie Wing Chun w Hongkongu około 1950 roku. Do jego najbardziej znanych uczniów należał sam Bruce Lee.

Rozpowszechnienie w Wietnamie

Wing Chun do Wietnamu zawędrowało w 1940 r. za sprawą Nguyễn Tế Công’a (po chińsku Yuen Chai Wan). Urodził się on w  Phật Sơn - Foshan, prowincja Guangdong w Chinach w 1877 roku, zmarł w 1959. Wing Chun uczył się od swoich mistrzów: Fok Bo Chuen’a, Fung Siu Ching’a i Chan Wah Shun’a.

Nguyễn Tế Công z początku propagował idee Wing Chun w północnym Wietnamie w mieście Hanoi, lecz z biegiem czasu zaczął asymilować chińskie i wietnamskie sztuki walki, zmieniając chińską nazwę na Vĩnh Xuân. W 1945 roku w południowym Wietnamie powstał pierwszy związek sportowy- Tổng hội thể dục thể thao, w którym nauczano chińskich i wietnamskich tradycyjnych sztuk walki. 

W 1954 roku mistrz Tế Công przeniósł się z rodziną do miasta Sajgon (dzisiejsze miasto Hồ Chí Minh'a) i tam otworzył pierwszą niezależną szkołę Vĩnh Xuân.

 Na zdjęciu: wielki mistrz Nguyễn Tế Công wraz z uczniami. Źródło: www.wingchun.com.vn

Założenia Vĩnh Xuân:

Specyfika Vĩnh Xuân, mimo że podobna do chińskiej, znacznie się od niej różni. Techniki Vĩnh Xuân oparte są między innymi na technikach 5-ciu zwierząt - NGŨ HÌNH QUYỀN. I tak są to techniki: tygrysa (Hổ), Lamparta (Báo), żurawia (Hạc), węża (Xà) i smoka (Long). W chińskim odpowiedniku systemu nie występuje styl 5-ciu zwierząt, a trening „walki z cieniem” ogranicza się głównie do ćwiczeń formalnych i ruchów podobnych do tych w treningu na drewnianym manekinie zwanym Mook Yoong, tak bardzo charakterystycznym dla tego rodzaju Kung Fu. Najbardziej znaną formą jest „108”- nieco odmienna od chińskiej. W Vĩnh Xuân kładzie się większy nacisk na trening „walki wręcz”, niż na trening form z bronią (długi kij, noże motylkowe).

W stylu Vĩnh Xuân ważny jest aspekt zdrowotny adepta. Poprzez serię ćwiczeń „medytacji w ruchu” (czegoś w rodzaju chińskiego Qi Gong i Tai Chi) dochodzi do wzmocnienia energii witalnej, poprawy neuromotoryki ruchowej oraz ogólnego stanu sprawności fizycznej i umysłowo-mentalnej. Vĩnh Xuân szerzej odnosi się do aspektów moralno-etycznych człowieka. Czerpiąc z założeń buddyzmu, stara się uświadamiać ucznia o jego słabościach oraz mocy zastałej ignorancji, jaka drzemie w każdym z nas. Dzięki temu uprawiający sztukę walki, nie tylko uczy się „walki”, skutecznej samoobrony, panowania nad swoim ciałem i emocjami, ale uczy się także pragmatycznego podejścia do życia, niesienia pomocy innym, ochrony środowiska i wszelkich istot żywych.

Obecnie Vĩnh Xuân jest praktykowane także poza Wietnamem, a jego wartość stale rośnie, co potwierdza istnienie wielu stowarzyszeń i szkół oraz zbiorowa pamięć adeptów o wielkim mistrzu Nguyễn Tế Công’u.

Bibliografia:
- Ving Tsun Kung Fu, Janusz Szymankiewicz, wyd. Sawa 1992 r.
- Kung Fu / Wu Shu, Janusz Szymankiewicz, Jaromir Śniegowski, wyd. Glob 1987 r.
- Historia Chin, Witold Rodźiński, wyd. Ossolineum 1977 r.

Podobało Ci się? Chciałbyś przeczytać więcej artykułów Pawła? Napisz o tym w komentarzu!